Η σήψη και η διαφθορά δεν ξεκινούν “από το κεφάλι”, αλλά από τις εκπτώσεις στη συνείδησή μας

Διαβάζω συχνά, ιδίως τον τελευταίο καιρό με/για την πολιτικο-κοινωνικο-οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα πως “το ψάρι βρωμάει απ’ το κεφάλι”. Φράση που κατά κυριολεξία προφανώς αποδίδει την πραγματικότητα και φαίνεται να έχει ισχύ, μεταφορικά πλέον, και στην κοινωνική πραγματικότητα. Επ’ αυτού, όμως, έχω κάποιες αντιρρήσεις, ικανές, κατά τη γνώμη μου, αν όχι να ανατρέψουν την ισχύ της, τουλάχιστον να θέσουν εν αμφιβόλω το “άλλοθι” που συχνά επιζητούμε οι ίδιοι επικαλούμενοι τη συγκεκριμένη φράση.

Το ψάρι, λοιπόν, βρωμάει απ’ το κεφάλι!... Όπερ σημαίνει ότι η κατάσταση στην οποία έχουμε περιέλθει, το ότι δηλαδή “κολυμπάμε” [ψάρια γαρ!...] στα σκάνδαλα, οφείλεται στην διαφθορά των κρατούντων, των υψηλά ισταμένων!...

Φοβούμαι, όμως, ότι μας διαφεύγει ή ότι παραβλέπουμε το γεγονός ότι, σύμφωνα με μετρήσεις και έρευνες, δημοσκοπήσεις αλλά και αναφορές [νομίζω του Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης], οι πιο διεφθαρμένοι θεσμοί είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι Πολεοδομίες, οι Εφορίες κ.λπ. Αυτά δεν είναι δα “μεγάλα ψάρια”!... Ούτε “το κεφάλι του ψαριού”!... Δεν είναι τα σημεία όπου λαμβάνονται οι “κεντρικές πολιτικές αποφάσεις”, δεν είναι τα λεγόμενα “μεγάλα κέντρα εξουσίας” των “υψηλά ισταμένων”… Οι “τοπικοί άρχοντες” είναι, λίγο – πολύ, άνθρωποι σαν εμάς. Είναι άνθρωποι “από εμάς”! Το ίδιο και οι υπάλληλοι των πολεοδομιών ή των εφοριών που (τυχόν) “τα πιάνουν”… Μπορεί, βεβαίως, να εκμεταλλεύονται την πραγματικότητα της ατιμωρησίας που εκπορεύεται από ψηλά [:“απ’ το κεφάλι”…], αλλά, πάντως, αυτή καθεαυτή η ηθική διαφθορά τους, η σήψη τους, δεν πηγάζει “απ’ το κεφάλι”!...

-Μα… συγκρίνεται αυτού του είδους η μικρή [αλλά εκτεταμένη, τονίζω!...] διαφθορά με τα μεγάλα σκάνδαλα που ταλανίζουν την χώρα; Όχι μεν, αλλά η μόνη διαφορά της κατά περίπτωση διαφθοράς είναι ποσοτική και όχι ποιοτική: Ο μικρο-υπαλληλάκος που χρηματίζεται με ένα μικρό ποσό [σε σύγκριση με τα εκατομμύρια των προμηθειών, που ακούμε, για τα νοσοκομεία, ή για τους εξοπλισμούς –που έχουμε καιρό να ακούσουμε…], το κάνει μόνο και μόνο διότι ως “εκ της θέσεώς του” και “εκ των περιστάσεων” [… “κακούργα κοινωνία” και “κακούργα ζωή”, που “με ρίξατε σ’ αυτήν εδώ τη ρημαδοδουλειά”!...] είναι σε θέση να λάβει μόνο αυτό το μικρό χρηματικό ποσό και όχι πολύ περισσότερα.... [“Μωρέ να γινόμουν εγώ υπουργός για μια ημέρα και θα σου έλεγα”!...]

Είμαστε, λοιπόν, όλοι μας, εν δυνάμει διεφθαρμένοι. Η κύρια ευθύνη των κρατούντων είναι που δεν “βάζουν πάγο” στη διαφθορά. Η προσωπική ευθύνη, όμως, ενός εκάστου από εμάς είναι που δεν έχουμε αναπτύξει αντιστάσεις ηθικές, δηλαδή εσωτερικές, εκούσιες, συνειδητές, απέναντι στη διαφθορά…

Αυτά που μας ΕΝΩΝΟΥΝ είναι σημαντικότερα απ’ αυτά που μας ΧΩΡΙΖΟΥΝ

“Τι εμοί και σοί;” [Ευαγγέλιο]

Τι κοινό έχουμε εμείς μ’ εκείνους;…

…Εκείνοι είναι κίτρινοι ή ερυθρόδερμοι ή “μαύροι” [… “κι άραχνοι”…] Ασιάτες, Αμερικανοί, Αφρικανοί… Ενώ εμείς είμαστε φορείς του δυτικού και δη του ευρωπαϊκού πολιτισμού!...

…Ο οποίος πολιτισμός, σημειωτέον, είναι, κατά βάση, ελληνικός! Διότι “όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες, εκείνοι έτρωγαν βελανίδια”!... Ποιος, λοιπόν, να συγκριθεί μ’ εμάς τους Έλληνες, που μπροστά μας δεν μπορούν να σταθούν, και γι’ αυτό μας ζηλεύουν όλοι, Άγγλοι, Γάλλοι, Πορτογάλοι, Ιταλογερμαναράδες… για να μην μιλήσουμε για τους Βαλκάνιους, τους Αλβανούς, τους Βούλγαρους, πόσο δε μάλλον για τους Τούρκους, τους βάρβαρους!... “Πάς μη Έλλην, βάρβαρος”. Τελεία και παύλα!

…Χμ… Για την ακρίβεια δεν είναι και όλοι οι Έλληνες ίδιοι, έτσι δεν είναι; Υπάρχουν και “Τουρκόσποροι” και “Βούλγαροι” [τυχαίο που αποκαλούνται έτσι οι οπαδοί όλων των θεσσαλονικιών ομάδων; Δεν νομίζω!...] και Βλάχοι και Αρβανίτες κι ένα σωρό παραφυάδες… Λοιπόν: Να μην γελιόμαστε: Οι γνήσιοι Έλληνες είναι αυτοί της “Παλαιάς Ελλάδας”, για να μην πω πως είναι μόνον αυτοί “κάτω απ’ το αυλάκι”, δηλαδή οι Πελοποννήσιοι….

…Μα κι απ’ αυτούς, θα ξέρετε δα αυτά που λέγονται για τους Πατρινούς, για τους Πυργιώτες και τους Καλαματιανούς [που, εν ολίγοις, “όταν βρίσκονται κι οι τρεις μαζί σ’ ένα αυτοκίνητο, αυτός που οδηγεί είναι… ο οδηγός της κλούβας της Αστυνομίας”!...]. Οι Τριπολιτσιώτες είναι, λένε, τσιγκούνηδες, οι Σπαρτιάτες ψωροπερήφανοι, οι Κορίνθιοι είναι “άστα να πάνε”!...

…Απομένουν, συνεπώς, όσοι κατάγονται [και όχι, βέβαια, όσοι απλώς κατοικούν…] στην Αργολίδα… και μάλιστα, και απ’ αυτούς, όχι δα οι Ναυπλιώτες. Διότι “τι να μας πούν κι αυτοί, που… μια νύχτα απ’ τη ζωή μας ολόκληρη η δική τους”;!... Άργος, λοιπόν [“η αρχαιότερη πόλη της Ελλάδας” καθώς αυτοπαινεύεται] και Αργείοι.

…Τι; Ποιος κακοήθης θυμήθηκε εκείνο το “Αιδώς Αργείοι”;!...

…Αν και, για να πω την αλήθεια, θα μπορούσα να το πω κι εγώ για αρκετούς: Για τον “πάνω μαχαλά”, για τον “πέρα μαχαλά”, για τον “κείθε μαχαλά”, για τον “δώθε μαχαλά”…

…Τελικά, αν το καλοσκεφτείς, μόνο η δική μας γειτονιά αξίζει! Και απ’ αυτήν, βέβαια, πρώτη και καλύτερη η οικογένεια η δική μας… Κι αν σταθμίσεις και συνεκτιμήσεις την κάκιστη συμπεριφορά των αδελφών μου σ’ ένα σωρό περιπτώσεις [“τους τα’χω μαζεμένα”, αλλά “κάνω υπομονή” και τους ανέχομαι!...] προκύπτει, τελικά, ότι… ο μόνος που αξίζω είμαι ΕΓΩ!....

[……………………………..]

Εσύ, βέβαια, φίλε αναγνώστη, θα μπορούσες να έχεις ακολουθήσει μια πορεία διαφορετική στον συλλογισμό σου:

Θα μπορούσες να ’χες χωρίσει τους ανθρώπους ανάλογα με την θρησκεία τους [και να έχεις επιλέξει, βεβαίως, τη δική σου!...], την ιδεολογία σου, την ομάδα σου ή ένα σωρό άλλα στοιχεία ή ιδιότητες και να έχεις καταλήξει […στην Λατινική Αμερική ή στην Κίνα, στην Αίγυπτο ή στην Αλάσκα…] στο δικό σου ΕΓΩ!...

[…Κι αν σκεφτείς ότι βρισκόμαστε από καιρό στην εποχή της διάσπασης του ατόμου… αλλά και του διχασμού του ατόμου… και ότι συχνά “δεν ανεχόμαστε ούτε τον εαυτό μας”… τότε… αλίμονο μας!...]

Μπορεί να υπάρχουν πραγματικά [ή μήπως μόνο φαντασιακά;…] “ένα σωρό λόγοι” και κριτήρια για να χωρίζουμε [να ξε-χωρίζουμε…] και να χωριζόμαστε [διότι αυτό πάντα λειτουργεί αμφιμερώς…] από τους άλλους. Και δυστυχώς το κάνουμε, εκούσια ή ακούσια, καθημερινά…

Κι όμως τα όσα έγραψα παραπάνω, στην αρχή, θα μπορούσαν να λειτουργούν τελείως διαφορετικά, τελείως αντίστροφα:

Εγώ και τα αδέλφια μου έχουμε “το ίδιο αίμα”, που μας ενώνει!...

Με τους φίλους και τους γνωστούς, μας ενώνουν κοινές μνήμες και εμπειρίες!

Όλοι οι μαχαλάδες συγκροτούν την πόλη μας.

Κι αν το καλοσκεφτείς “τι έχουν να χωρίσουν” οι κάτοικοι γειτονικών πόλεων που παρουσιάζονται ως φορείς παραδοσιακής αντιπαλότητας και ως, τάχα, “δίπολα”; [Χανιώτες και Ηρακλειώτες είναι Κρητικοί, Λαρισαίοι και Βολιώτες είναι Θεσσαλοί, Θεσσαλονικείς και Αθηναίοι είναι (και οι μεν και οι δε) εξίσου Έλληνες, όπως και επί αρχαιότητος, Αθηναίοι και Σπαρτιάτες, Θηβαίοι, Αργείοι και Μακεδόνες, ένιωθαν όλοι και έλεγαν ότι “Έλληνες εσμέν”…

Έλληνες και Τούρκοι, “καρντάσια”, έχουν ένα σωρό κοινά, έχουν συμβιώσει και συμβιώνουν σε πάμπολλες περιπτώσεις, ομαλότατα [όταν ποικίλες σκοπιμότητες, ιδεοληψίες και στερεότυπα μπαίνουν κατά μέρος…], όπως και, άλλωστε, ένα σωρό γειτονικοί λαοί που τα τεχνητά κρατικά σύνορα τους ενώνουν μάλλον παρά τους χωρίζουν [Παρένθεση: Θυμηθείτε πώς, για παράδειγμα (ιδιαίτερα χαρακτηριστικό), με “απόφαση” κάποιων, ο Χ παράλληλος οριοθέτησε, αυθαίρετα, τον χωρισμό του Βιετνάμ ή/και της Κορέας σε “καλούς” και σε “κακούς”, σε φίλους και εχθρούς!....]

ΑΕΚτζήδες, Ολυμπιακοί, Παναθηναϊκοί, ΠΑΟΚτζήδες κ.λπ. [με αλφαβητική σειρά, προς αποφυγή παρεξηγήσεων!...] δεν τους χωρίζει, κατ’ ουσίαν, τίποτα, αλλά τους ενώνει η αγάπη για το ποδόσφαιρο. Και γι’ αυτό, άλλωστε, μέχρι μερικές δεκαετίες πριν, ακόμα και οι πιο σκληροί σημερινοί αντίπαλοι έβλεπαν τους αγώνες μαζί, χωρίς ιδιαίτερο χωρισμό, έτσι ακριβώς όπως οι φίλαθλοι διαφορετικών χωρών παρακολούθησαν μαζί τους αγώνες στο πρόσφατο Μουντιάλ της Ν.Αφρικής, αλλά και στο “δικό μας” Euro2004…

Εβραίοι, Μουσουλμάνοι και Χριστιανοί, έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό, το ότι είναι μονοθεϊστές. Και με όσους ακολουθούν άλλες θρησκείες μας ενώνει η εσώτερη ανάγκη να αναζητούμε και να λατρεύουμε ανώτερη δύναμη…

Πιστοί και άθεοι, λευκοί, μαύροι και κίτρινοι, όλα τα ανθρώπινα πλάσματα γενικώς, έχουμε τα ίδια υπαρξιακά ερωτήματα και, ταυτόχρονα, τις ίδιες βιοτικές ανάγκες. Μπορεί να υπάρξουν ισχυρότεροι απ’ αυτούς τους δεσμούς; Και όταν αυτά τα όσο σημαντικά μας ενώνουν, είναι δυνατόν να μας χωρίζει το ότι ο άλλος έχει –ας πούμε- διαφορετική πολιτική ή συνδικαλιστική τοποθέτηση;…

Και κάτι τελευταίο, επί τροχάδην, για την πληρότητα της θέσης – άποψής μου:

Η ενοποιητική ματιά – οπτική μας δεν σταματά [και: δεν πρέπει να σταματά!] εδώ. Με όλους τους οργανισμούς, με τα ζώα και τα φυτά αυτού του πλανήτη, μας ενώνει η ανάγκη να επι-βιώσουμε πάνω στη Γη. Κι αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν επι-λέξουμε την συμ-βίωση!...

Αμήν!...

“Τι εμοί και σοι”; Πολλά! Πάρα πολλά!... Το άπαν!...

Υ.Γ.-1: “Τι είναι αυτό που μας ενώνει, μας χωρίζει, μας πληγώνει…” λέει ένα τραγούδι. Και συνεχίζει: “…είναι ο χρόνος που τελειώνει και ξανά μένουμε μόνοι”. Φυσικά! Αν τους “αποκλείσουμε” όλους, είναι αυτονόητο ότι θα μείνουμε μόνοι, αποκλεισμένοι οι ίδιοι, φυλακισμένοι!...

Υ.Γ.-2: “Οι χωρισμένοι δεν γιορτάζουνε ποτέ”, λέει ένα άλλο τραγούδι. Που αυτοί τουλάχιστον οι στίχοι του αποκτούν μια άλλη σημασία, υπό το πρίσμα των παραπάνω σκέψεων…