Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

«“Τι είναι η πατρίδα μας;” (πάλι…)»


[Τα παρακάτω θα μπορούσαν να θεωρηθούν συνέχεια από μια παλιότερη ανάρτησή μου, εδώ: http://seagullstefanos.blogspot.com/2010/05/blog-post.html, αλλά δεν είναι!]


“Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είναι οι κάμποι; Μην είναι τα ψηλά βουνά;…” [Κι αυτά και άλλα!...]

Το ερώτημα του ποιήματος που απαγγέλλαμε όταν ήμασταν παιδιά, έρχεται και ξανάρχεται και τώρα που ανδρωθήκαμε… Και ζητά, συχνά πιεστικά, απαντήσεις…

Τι είναι η Ελλάδα μας; Έχει κάποιο ρόλο ιδιαίτερο στην ιστορία, στο παρόν και στο μέλλον;

“Η Ελλάς προόρισται να ζήσει και θα ζήσει!” είπε ο σοφός. Ήταν σοφό αυτό που είπε ή όχι; Εξέφραζε γνώμη σοφή ή αβάσιμη πρόβλεψη; Ή μήπως μια επιθυμία; Αν είναι αλήθεια, σημαίνει πως η τρέχουσα οικονομική κρίση, αλλά και η κρίση θεσμών και αξιών που διερχόμαστε, δεν πρόκειται να είναι καταστροφική για τη χώρα, η οποία, όπως πολλές φορές, “μόνο λίγο καιρό ξαποσταίνει και ξανά προς την δόξα τραβά”

Εάν βεβαίως και το εμβατήριο αυτό εκφράζει αληθινά την πραγματικότητα και δεν είναι απλώς προς “λαϊκή κατανάλωση” ή/και “καθοδήγηση” του πλήθους…

Να συμφωνήσουμε, ίσως, σε κάτι; Πως δηλαδή η πατρίδα μας δεν είναι μόνο οι κάμποι και τα βουνά. Και πως όσο όμορφα κι αν είναι αυτά [ή εν γένει η φύση της χώρας μας], αντικειμενικά και όχι υποκειμενικά, ότι δεν τα θεωρούμε εμείς όμορφα (αντίστοιχα όπως κάθε λαός γενικά και κάθε άνθρωπος ειδικότερα παινεύει τον τόπο του….), η ομορφιά της φύσης, λοιπόν, δεν αρκεί, αυτή και μόνη, να είναι ο λόγος για να αξίζει αυτή η χώρα!...


“Χώρα” είναι ο χώρος που καταλαμβάνει.

Πατρίδα είναι και κάτι [τουλάχιστον “κάτι”, αν όχι περισσότερα!...] παραπάνω!

Είναι, για παράδειγμα, και οι άνθρωποι. Οι Έλληνες. Κι αυτό ο καθένας το νοηματοδοτεί κατά πως του αρέσει…. Έλληνες εκ του “Σελλοί” κατά την κρατούσα άποψη. Έλληνες εκ των “Ελ” κατά μία άποψη. Έλληνες με διαφορετικό DNA απ’ όλους τους άλλους ανθρώπους της γης, ίσως επειδή είναι απόγονοι εξωγήινων απ’ την Ανδρομέδα, σύμφωνα με άλλες απόψεις…

[“Όλες οι απόψεις είναι σεβαστές”, είθισται να λέμε, στην δημοκρατία. “Ο σεβασμός κερδίζεται”, ισχυρίζεται κάποιο άλλο ρητό. Διαλέγετε και παίρνετε!...]

Και τι είναι, τελικά, οι Έλληνες; Τι εννοούμε λέγοντας “Έλληνες”;

Οι αρχαίοι Έλληνες; [Και ποιοι, ειδικότερα; Οι Σπαρτιάτες ή οι Αθηναίοι; Οι ανυπόταχτοι ή όσοι μήδισαν; Οι φιλόσοφοι ή οι σοφιστές; κ.λπ. κ.λπ.] Ήταν και παραμένει ο “Χρυσούς Αιών του Περικλέους”, το ελεύθερο και δημιουργικό πνεύμα της εποχής και η εδραίωση της δημοκρατίας, η κορυφαία στιγμή του Ελληνισμού; Ή ο Ελληνισμός κέρδισε και μεγαλούργησε όταν “μπολιάστηκε” απ’ τον Χριστιανισμό, όπως υποστηρίζουν πολλοί άλλοι, δημιουργώντας έτσι τον Ελληνοχριστιανικό ή/και Βυζαντινό πολιτισμό; Η έκφραση “Ελληνοχριστιανικός πολιτισμός” έχει νόημα ή περιέχει μία εσωτερική αντίφαση (ή και περισσότερες;!), όπως μαχητικά προβάλλουν κάποιοι “ψαγμένοι” [Πόσο “ψαγμένοι” είναι αυτοί, ώστε να απαιτούν να αποδεχθούμε άκριτα τις απόψεις τους;!...]. Είχε Ελληνισμό και πολιτισμό η βυζαντινή περίοδος της ιστορίας μας και αξίζει, άραγε, να είμαστε “υπερήφανοι” και γι’ αυτήν, ή αποτελεί μια μεγάλη περίοδο μεσαιωνικού σκοταδισμού, όπως κάποιοι θεωρούν;

Τα τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς και η Επανάσταση του 1821 ήταν έτσι όπως νομίζουμε πως ξέρουμε; Πρέπει να “ξαναγράψουμε” την σχετική ιστορία μας ή κάτι τέτοιο μας βλάπτει ως έθνος; “Το έθνος πρέπει να θεωρεί εθνικό ό,τι είναι αληθές”, έχει ειπωθεί, αλλά συνήθως κάποιοι δεν το αποδέχονται, στο όνομα του “πατριωτισμού” και του “καλού της πατρίδας”.

Τι είναι καλό “για την πατρίδα και το έθνος”; Η αλήθεια ή η [“λελογισμένη”;] αποσιώπηση; [Τι είναι καλό για έναν ασθενή, για την ψυχολογική του κατάσταση και την περαιτέρω εξέλιξη της πορείας της υγείας του ή/και της ζωής του; Να του αποκαλύψεις ότι πάσχει από σοβαρή ασθένεια, από καρκίνο για παράδειγμα, ή όχι;….]

Για να επανέλθω στο ερώτημά μου περί Ελλάδος και περί Ελλήνων: Τι είδους άνθρωποι βγήκαμε μετά την Τουρκοκρατία; Ρωμιοί ή Έλληνες; “Αποτινάσσοντας τον ζυγό”, αποτινάξαμε, άραγε, και συμπεριφορές και ψυχοσύνθεση που αυτός συνεπαγόταν; Γίναμε κράτος ή προτεκτοράτο; Κοιταχτήκαμε στον καθρέφτη να δούμε αν εξακολουθούμε να μοιάζουμε στον Μεγαλέξανδρο ή αν μοιάζαμε στον Καραγκιόζη; Το “εθνικό κράτος” που δημιουργήσαμε [ή μας δημιούργησαν;] επειδή έτσι επέβαλε η συγκεκριμένη εποχή, αποτελείτο από Έλληνες πολίτες (κατά την αρχαιοελληνική έννοια) ή από αρματολούς και κλέφτες (με το βάρος να πέφτει στους δεύτερους); Κι από τότε μέχρι σήμερα πόσο έχει αλλάξει αυτή η κατάσταση;

Δεν είναι απλές και εύκολες οι απαντήσεις. Αλλά πρέπει να δοθούν!

Δεν είναι και δεν μπορεί να είναι ενιαίες, κοινές από όλους! Το αντίθετο μάλιστα! Ο καθένας θα δώσει διαφορετική απάντηση, ανάλογα με τη γνώση του, την μόρφωσή του, την πνευματικότητά του, την κριτική του ικανότητα, τις προκαταλήψεις του, την ελευθερία του πνεύματός του, αλλά και, ίσως, το προσωπικό του συμφέρον!... Κι ύστερα να/θα βρούμε τα ελάχιστα κοινά”!...


Δεν υπάρχουν σχόλια: